ذکر علی، امیرالمؤمنین علیه السّلام
قرآن:
خداوند متعال در آیهی 4 سورهی تحریم میفرماید: «خداوند یاور (پیامبر) است و جبرئیل و مؤمنان صالح (علی بن ابیطالب) و ملائکه بعد از آنان پشتیبان اویند.»
حدیث:
پیامبر صلیالله علیه و آله دربارهی امیرالمؤمنین علیهالسلام فرمود: «هر که از علی ارشاد خواهد، ارشادش کند و هرکه به دامنش چنگ زند، نجات یابد.»
(بحرالمعارف، ج 3، ص 413 -اسرار الامامه)
توضیح مختصر:
یاد امیرالمؤمنین علیهالسلام عبادت است و سبب نورانیت قلب، ازدیاد ولایت و فزونی محبت او میشود. پیامبر در سفارشات خود دربارهی امام، به مردم آنقدر مطالبی بس گرانقدر دربارهی مقام و منزلت آن حضرت فرمودند که خود چندین جلد کتاب میشود. لذا فرمود: خداوند مرا امر کرده که هرگاه سوارهام تو هم سوار شوی، پیاده باشم، تو هم پیاده باشی، خداوند به من کرامتی نداده مگر آنکه مثل آن را به تو عطا فرموده است. مرا به نبوّت اختصاص داده و تو را در آن ولیّ قرار داده. هر که تو را انکار کند به من ایمان نیاورده و هرکه به تو کفر بورزد ایمان به خدا نیاورده است. فضل تو از فضل من و فضل من برای تو و آن فضل پروردگار است.
فضل خدا نبوّت رسول و رحمتش ولایت علی است، پس به نبوّت و ولایت، شیعه خوشحال باشند و این برای آنان بهتر است ازآنچه دشمنان از مال و فرزند و اهل دنیا جمع مینمایند. قسم به خدا یا علی تو خلق نشدی مگر برای پرستش پروردگارت و به تو معالم دین شناخته میشود و به تو راه کهنه اصلاح میگردد. خداوند هدایت نمیکند کسی را که به تو ولایت ندارد و هدایت به تو نشده است.
(امالی صدوق، ص 399)
1- صالح مؤمنین
امام باقر علیهالسلام فرمود: رسول خدا صلیالله علیه و آله علی علیهالسلام را به اصحاب اینطور شناساند که فرمود: «مَن کُنتُ مُولاهُ فَعلیٌ مُولاه: هر که را من مهتر اویم علی سید و مهتر اوست.»
یکبار دیگر هنگامیکه آیهی 4 سورهی تحریم نازل شد؛ «فَانَّ الله هو مولاهُ وَ جبرئیل و صالح المؤمنین: همانا خدا یاور پیامبر است؛ پس از او، جبرئیل و بهترین مؤمنین» پیامبر دست علی را گرفته و فرمود: «این امیرالمؤمنین و صالح مؤمنین است.»
(تأویل الآیات)
2- کفیل تو علی علیهالسلام
اهالی روستاهای اطراف نجف، سند و مدرکی که به همدیگر میدادند این بود که میگفتند: «کفیلُکَ ابوالحَسَن علی علیهالسلام؛ یعنی امیرالمؤمنین وکیل و کفیل تو باشد.» و این بهعنوان سند محضری بود.
شخصی از یک نفر طلبکار بود و از بدهکار، طلبش را مطالبه کرد. بدهکار انکار میکرد، پس گفت: «به نجف برویم و به علی علیهالسلام سوگند یاد کنیم.»
پس به ایوان طلا رفتند و روبروی ضریح امیرالمؤمنین سوگندش داد و او هم قسم خورد که بدهکار نیست؛ در همان لحظه صورتش سیاه شد.
(هزار و یک تحفه، ص 267)
3- سخن خدا به صدای علی علیهالسلام
عبدالله بن عمر گوید: رسول خدا صلیالله علیه و آله در جواب کسی که سؤال کرد در شب معراج، پروردگار با چه زبانی با شما گفتگو کرد؟
فرمودند: «با زبان علی بن ابیطالب.» عرض کردم: «خدایا! تو بودی با من سخن گفتی یا علی بود؟» فرمود: «ای احمد! من موجودی هستم نه چون موجودات دیگر، به مردم قیاس نشوم و به مانندی توصیف نگردم. تو را از نور خود آفریدم و علی را از نور تو آفریدم و بر راز دل تو مطلع هستم و میدانم محبوبتر از علی بن ابیطالب در دل نداری، لذا با صدا و زبان او با تو سخن گفتم تا دلت آرام شود.»
(مناقب خوارزمی، ص 47)
4- توصیف از جبرئیل
جبرئیل به پیامبر صلیالله علیه و آله گفت: «ای محمّد! قسم به آن کسی که تو را به نبوّت مبعوث گردانیده است، معرفت اهل آسمانها به علی از معرفت اهل زمین به او بیشتر است. در هیچ جنگی از او تکبیر بلند نشد، مگر آنکه ما (ملائکه) با او تکبیر گفتیم. در هیچ غزوهای حمله نکرد، مگر با او به دشمنش حمله کردیم. هیچ شمشیری به کافری نزد، مگر ما با او شمشیر زدیم.
ای محمد! هرگاه به چهرهی عیسی و عبادتش، زهد یحیی و طاعتش، ملک سلیمان و سخاوتش مشتاق شدی به روی علی بن ابیطالب نظر نما.»
(کفایه الخصام، ص 636)
5- الهی به حقّ علی
عایشه گوید: شبی پیامبر صلیالله علیه و آله در حجره من بودند. نیمهشب بلند شدم و پیامبر صلیالله علیه و آله را در جایش نیافتم. حجرهی زنان دیگر را گشتم، آنجا نبود. دیدم با سر و پای برهنه، بالای بام حجرهی خودم ایستاده و دست به آسمان بلند کرده و میگوید: «الهی! بهحق علی! خدایا! بهحق علی!»
عرض کردم: «کسی را بهتر از علی نیافتید که خدا را بهحق او قسم میدهید؟!» فرمود: «قسم به آن کسی که جانم به ید قدرت اوست! به آسمان نظر کردم، بهتر از علی نبود، به زمین نگاه کردم، بهتر از علی نیافتم؛ به شرق و غرب نگاه کردم، بهتر از علی نبود؛ لذا خدا را بهحق او قسم دادم.»
(هزار و یک تحفه، ص 350)