عیسی علیه‌السلام
قرآن:
خداوند متعال در آیه 87 سوره‌ی بقره می‌فرماید: «عیسی علیه‌السلام پسر مریم علیها السلام را معجزات و ادله روشن دادیم و او را به روح القدوس توانایی بخشیدیم».
حدیث:
حمران گوید از امام باقر علیه السّلام سؤال کردم درباره‌ی این آیه «روحی از جانب خداوند به مریم افکند». (سوره نساء آیه 171)
فرمود: «آن روح خداوندی، مخلوق است که خداوند آن را در آدم علیه السّلام و عیسی علیه السّلام قرار داد». (بحار، ج 14، ص 219)
توضیح مختصر:
از انبیاء اولوالعزم و صاحب کتاب انجیل، حضرت عیسی بن مریم علیها السلام بوده است.
اولوالعزم یعنی ثبات بر عهد نخست که از ایشان گرفته شد و آن عهد را فراموش نکرد؛ (سوره احزاب آیه 7) او کسی بود که تورات را تصدیق کرد و در انجیل او، هدایت و نور بود (نه انجیل تحریف شده). وی آخرین پیامبر از بنی‌اسرائیل بود، همان‌طور که موسی علیه السّلام اولین پیامبر از بنی‌اسرائیل بود.
شریعت عیسی علیه السّلام تا زمان پیامبر ما برجا بوده است و بعد از آمدن اسلام، شریعت عیسی علیه السّلام نسخ شد. خداوند به عیسی علیه السّلام آیات و بیّنات روشن داد و دارای معجزات همانند، شفا دادن جزامی، زنده کردن مردگان، از غیب خبر دادن و…بود؛ همان‌طور که خداوند موسی علیه‌السلام را معجزات و بیّنات دیگری همانند تبدیل شدن عصا به اژدها، مکالمه و… داده بود.
انجیل عیسی علیه السّلام بر چهار عدد بود؛ لوقاء، مرقس، متی و یوحنّا. تولد عیسی بدون پدر جسمانی بوده و در مدت 3 ساعت یا 3 روز مریم علیها السّلام حامله شد.
قرآن می‌فرماید: روح ما به مریم علیه السّلام گفت: «من بشر نیستم بلکه فرستاده پروردگارم تا به تو فرزندی پاکیزه دهم. پروردگارت می‌فرماید: این برای من آسان است که فرزندی بدون پدر سازم تا او را آیتی برای مردم و رحمتی از ناحیه خود کنم». (سوره نساء آیه 121-سوره مریم علیها السلام آیه 17- سوره انبیاء آیه 91)
و سپس عیسی علیه السّلام متولد گشت و خودش هم تا آخر عمر عیال نگرفت تا بچه‌ای داشته باشد.
خداوند به عیسی علیه السّلام فرمود:
«نعمتی را که من به تو و مادرت خاصاً دادم یاد کن که به روح القدوس تو را تأیید کردم». (سوره مائده، آیه 110)
چون عیسی علیه‌السلام مبعوث به رسالت شد مردم را فرمود:
«به‌راستی برای شما حکمت آوردم». (سوره زخرف، آیه 63)
و مردم را به خداپرستی و دوری از شرک فراخواند.
1- حامله شدن مریم علیها السلام به عیسی علیه السّلام
حضرت مریم علیها السلام مادر عیسی علیه السّلام به قولی در بیت‌المقدس یا در خانه خود در جانب شرقی عزلت گزید، برای عبادت یا برای شستن بدن خود. پس حجاب و پرده‌ای آویخت میان خود و اهل خانه که او را نبینند.
به قولی در خانه خاله خود همسر زکریا علیه‌السلام آمد و پرده‌ای آویخت و غسل می‌کرد؛ که ناگاه جبرئیل علیه‌السلام به‌صورت جوانی نزد او پیدا شد.
مریم علیها السلام گفت: «به‌درستی که من پناه می‌برم به خداوند رحمان از شر تو، پس دور شو از من اگر پرهیزگاری.»
جبرئیل علیه السّلام گفت: «نیستم مگر رسول پروردگار که مرا فرستاده تا سبب شوم خدا تو را پسری پاکیزه از گناهان (نمو کننده در علم و کمال) ببخشد.»
مریم علیها السلام گفت: «از کجا باشد برای من پسری و حال‌آنکه شوهری دست به من نرسانیده!» جبرئیل علیه‌السلام گفت: «خداوند فرموده این کار بر من آسان است.»
پس جبرئیل علیه‌السلام در گریبان مریم علیها السلام دمید و او در شب (روز) حامله شد به عیسی علیه السّلام و در بامداد وضع حمل او شد. مدت حمل او نُه ساعت به عدد ماه حمل زنان دیگر مقرر کرد. (مجمع‌البیان، ج 3 ص 507، سوره مریم علیها السلام آیات 21-16، تفسیر قمی (ره)، ج 2 ص 49).
2- از معجزات و کرامات عیسی علیه‌السلام
خداوند به عیسی علیه السّلام کتاب آسمانی و حکمت داد با معجزاتی چند؛ که عیسی علیه السّلام فرمود:
1. از برای شما از گِل مانند هیئت مرغ می‌سازم، مرغ به اذن خداوند زنده می‌شود.
2. کور مادرزاد و مرض پیسی (برص) را شفا می‌دهم.
3. مُرده را به اذن خداوند زنده می‌کنم.
4. «شما را به آنچه می‌خورید و آنچه ذخیره می‌کنید در خانه‌های خود، خبر می‌دهم». (سوره آل‌عمران آیه‌ی 49-48)
5. چون مردم او را ملامت کردند که تو بااینکه ازدواج نکردی فرزندی از بدکاری به دنیا آوردی، مریم علیها السلام اشاره کرد به آنان که با عیسی علیه السّلام که در گهواره بود سخن بگویید و از او جواب بشنوید. اینان گفتند: «چگونه سخن بگوییم باکسی که در گهواره است و طفل شیرخواره؟»
پس عیسی علیه السّلام به سخن آمد در روز اول ولادت و گفت: «به‌درستی که من بنده خدایم، به من کتاب (انجیل) داده و مرا پیغمبر گردانیده و مرا بابرکت گردانیده است هرکجا که باشم.» (سوره مریم، آیه 31-29)
امام صادق علیه‌السلام فرمود:
«یعنی مرا صاحب نفع گردانیده است از جهت علم و کمال و شفای بیماران و زنده کردن مردگان صوری و معنوی؛ هرکجا که باشم نفع من به مردم می‌رسد». (تفسیر قمی (ره) ج 2، ص 50)
3- بالا رفتن به‌سوی آسمان
در سوره آل‌عمران، آیه 55، خداوند فرمود:
«یادآور وقتی را خداوند فرمود: ای عیسی تو را می‌گیرم و بلند می‌کنم به‌سوی خود (آسمان) و پاک می‌گردانم تو را از لوث کافران».
در اینکه چگونه خداوند او را به آسمان برد اقوالی هست.
1- گروهی از یهودیان دور عیسی علیه‌السلام جمع شدند و از او سؤال می‌کردند و حضرت می‌فرمود: «خدا شما را دشمن دارد» پس آنان متوجه قتل او شدند.
جبرئیل علیه‌السلام عیسی علیه‌السلام را بالا برد به‌سوی طاقی که در آن خانه بود و روزنه‌ای به بیرون داشت و از آن روزنه او را به آسمان بالا برد.
2- قول دیگر آنکه عیسی علیه‌السلام از دست یهود فرار کرد و با هفده نفر از حواریون داخل خانه‌ای شد و خداوند همه را به شکل عیسی علیه‌السلام درآورد. یهود آن خانه را احاطه کردند چون داخل شدند همه را به‌صورت عیسی علیه‌السلام دیدند و گفتند: شما سحر کردید. کدام‌یک از شما عیسی علیه‌السلام است؟ و اگرنه همه را می‌کشیم. عیسی علیه‌السلام به حواریون فرمود: کدام‌یک از شما قبول می‌کند که شبیه من شود و کشته شود و داخل بهشت گردد؟ یک نفر قبول کرد که نامش سرجس (سرخس) بود.
پس او را کشتند و خدا عیسی علیه‌السلام را در همان روز به آسمان برد. (مجمع‌البیان، ج 2، ص 135)
3- عیسی علیه‌السلام وعده کرد اصحاب خود را در شبی که خدا او را به آسمان برد و همه در وقت شام نزد آن حضرت جمع شدند و ایشان دوازده نفر بودند. پس ایشان را داخل خانه کرد و چشمه‌ای در گوشۀ خانه بود و در آن غسل کرد.
پس گفت: خداوند مرا وحی کرد که مرا در این ساعت به آسمان برد و از لوث یهود پاک گرداند. یکی از شما قبول کند به شباهت من که او را می‌کشند و او در قیامت با من باشد در درجه من در بهشت. پس جوانی قبول کرد.
پس عیسی علیه‌السلام به آسمان بالا رفت و یهود آمدند و آن جوان را که به شکل عیسی علیه‌السلام بود کشتند و بر دار آویختند.
4- با پیراهنی پشمینه رفت
عیسی علیه‌السلام در شب بیست و یکم ماه رمضان به آسمان رفت. چون عیسی علیه‌السلام را به آسمان بردند پیراهنی از پشم پوشیده بود که مریم علیها السلام رشته و بافته و دوخته بود. چون به آسمان رسید از حق‌تعالی شنید: از خود زینت دنیا را بینداز.
امام رضا علیه‌السلام فرمود: خداوند عیسی علیه‌السلام را زنده از زمین بالا برد و روحش را در میان آسمان و زمین قبض کردند چون به آسمان رسید روحش را به بدنش برگردانید. (تفسیر قمی (ره) ج 1، ص 103)
خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: «ای عیسی! من باز گیرنده‌ی تو (جان برداشتن) و فرا برنده‌ی تو سوی خویش هستم». (سوره آل‌عمران، آیه 55)
و از حضرت عیسی علیه‌السلام حکایت می‌نماید:
«چون مرا بمیرانی تو بر من حافظ و نگهبانی». (سوره مائده، آیه 117)
پس هر دو آیه دلالت بر وفات حضرت می‌کند. (عیون اخبار الرضا علیه‌السلام، ج 1، ص 215)
5- عیسی علیه‌السلام و امام زمان علیه‌السلام
حجاج بن یوسف ثقفی، شهر بن حوشب را طلبید و از تفسیر آیه 159 سوره نساء پرسید، او گفت:
«عیسی علیه‌السلام قبل از قیامت از آسمان به زمین آید و هر صاحب ملّتی که باشند به او ایمان آورند و او پشت سر مهدی علیه‌السلام نماز خواهد کرد».
حجاج گفت: «این تفسیر را از کی شنیدی؟» گفت: «از امام محمدباقر علیه‌السلام.»
گفت: «این علم را از چشمه صافی گرفته‌ای».(مجمع‌البیان ج 2، ص 137-تفسیر قمی (ره)، ج 1، ص 158)
امام حسن علیه‌السلام فرمود: «هیچ‌یک از ما اهل‌بیت نیست مگر بیعت ظالمی در زمان او در گردن او باشد مگر قائم که امام دوازدهم است و روح‌الله عیسی بن مریم علیه‌السلام پشت سر او نماز خواهد کرد که با او ظالمی بیعت نخواهد نمود.» (کمال‌الدین، ص 316)
پیامبر صلی‌الله علیه و آله وسلم فرمود: «مهدی از فرزندانم خواهد بود و چون عیسی علیه‌السلام از آسمان فرود آید برای نصرت و یاری او و او را پیش دارد و در پشت سرش نماز گزارد.» (امالی شیخ صدوق (ره)- ص 181- حیوه القلوب، ج 2، ص 1197-1072)